مخابرات؛ سلسله اعصاب فرماندهی جنگ بود

به گزارش پایگاه خبری 24، در این مراسم، سردار شوشیان، سردار محمدیان، دکتر شجاعی، عرب‌نژاد، محسن زاد، دکتر تقی‌پور نماینده مجلس و وزیر اسبق وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سردار علی شادمانی معاون هماهنگ‌کننده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء (ص)، سردار مهوری معاون فناوری اطلاعات ستاد کل سپاه، سردار مظلوم مسئول اسبق مخابرات سپاه، سردار یساول مسئول اسبق مخابرات نیروی دریایی، سردار مطهری مسئول اسبق مخابرات نیروهای زمینی و جمعی از مسئولین مخابرات‌ قرارگاه‌های قدس، نجف و کربلا در دوران دفاع مقدس، سردار علی‌محمد نائینی رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس حضور داشتند.

در ابتدای این مراسم سردار دکتر علی‌محمد نائینی مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران و رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس ضمن قدردانی از حضور مدعوین حاضر در جلسه گفت: درود خداوند بر همه رادمردان دوران دفاع مقدس ۲۵۷۰ رزمندگان شهید جبهه غرب و شمالغرب و ۳۵۰۰ شهید بی‌سیم‌چی و رزمندگان مخابرات و جنگال در دوران دفاع مقدس باد.

وی با اشاره به نقش و اهمیت مخابرات در دفاع‌مقدس اظهار کرد: مخابرات در دفاع مقدس نقش بسیار مؤثری در هدایت و فرماندهی جنگ داشته است. فرمانده با بی‌سیم‌چی معنی داشت و مکمل همدیگر بودند.

مخابرات؛ سلسله اعصاب فرماندهی جنگ

مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران مخابرات را سلسله اعصاب فرماندهی جنگ برشمرد و بیان کرد: رزمندگان مخابرات را پیام‌رسان‌های شهدا و پیام‌آور فتح و پیروزی توصیف کرده‌اند.

وی تأکید کرد: فرماندهی، هدایت، کنترل، دیده‌بانی و توپخانه و انتشار اخبار جنگ بدون مخابرات بی‌معنی بود. بدون مخابرات قطعاً امکان فرماندهی و هدایت صحنه نبرد وجود نداشت.

بی‌سیم‌چی‌ها؛ اولین پیام‌آوران فتح و پیروزی در جنگ بودند

سردار نائینی با بیان این‌که نقش بی‌سیم‌چی‌ها قابل‌تفکیک از فرماندهان نیست، تصریح کرد: بی‌سیم‌چی‌ها همراه با فرماندهان در متن جنگ و زیر آتش دشمن حرکت می‌کردند. آن‌ها چالاک‌ترین و شجاع‌ترین و باهوش‌ترین رزمندگان بودند. بسیار با روحیه و انگیزه و چابک بودند. در لحظات و حوادث پرخطر خود را سپر فرمانده می‌کردند. تلاش می‌کردند هم به فرمانده کمک کنند و هم پیام فرمانده را درست منعکس کنند و هم‌زمان مراقب شنود دشمن هم باشند. آن‌ها همواره تلاش می‌کردند، روحیه امید، مقاومت و ایستادگی را در رزمندگان حفظ کنند.

وی به برخی از وظایف رزمندگان در رده تخصصی مخابرات در جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: برقراری ارتباط بین مقر یگان‌ها، پادگان، اردوگاه و خطوط مقدم منطقه عملیاتی و یگان رزمی در سطح تاکتیکی و گزارش لحظه‌به‌لحظه از جنگ در زیر بمباران گلوله، در برف و یخبندان زمستان در کوهستان در شرایط قطع جاده‌های ارتباطی در روستاهای کردستان و در دل دشمن و ضدانقلاب وظیفه رزمندگان مخابرات در جنگ بود.

رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با یادآوری این‌که بخش جدی و مؤثری از مجاهدت‌های رزمندگان مخابرات در دفاع مقدس، جنگ الکترونیک (جنگال) بود، تصریح کرد: ایجاد اختلال در ارتباطات رادیویی دشمن و شنود مکالمات دشمن، پخش پارازیت، شنود، کشف و رهگیری سامانه‌های دشمن و فریب الکترونیکی در این بخش صورت می‌گرفت.

شنود تمامی ارتباطات ارتش عراق، تحولی بزرگ در طرح‌ریزی و فرماندهی جنگ بود

وی یادآور شد: توانایی رزمندگان مخابرات سپاه در دوران دفاع مقدس به جایی رسید که تمامی ارتباطات ارتش عراق را شنود می‌کرد و این موضوع، تحول بزرگ در طرح‌ریزی و فرماندهی جنگ بود.

سردار نائینی با اشاره به پیشرفت‌های این حوزه در پرتو تجربه دفاع مقدس اظهار کرد: امروز تحولات شگرفی در بخش مخابرات انجام شده است. دانش و فن‌آوری‌های جدید، ماهواره و اینترنت؛ جنگ الکترونیک و جنگ سایبری عنصر کلیدی نبردهای جدید است. تسلط بر سامانه‌های اطلاعاتی و مخابراتی عامل برتر ساز در نبردهای امروز و آینده خواهد بود.

مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران از کارهای واحد مخابرات در دوران دفاع مقدس را توجه به جنبه‌های عاطفی و اجتماعی جنگ مطرح کرد و گفت: برقراری ایستگاه‌های تلفن و پست‌های صلواتی و دفاتر مخابراتی برای رزمندگان اسلام به‌ویژه در محل‌های پرتجمع رزمندگان و ارائه و امکان استفاده از تلگراف صلواتی در جبهه‌ها، به این نحو که رزمندگان تلگراف را می‌نوشتند و ارسال می‌کردند، از دیگر اقدامات مخابرات در جبهه‌ها بود.

وی افزود: پاکت نامه و سربرگ‌های ویژه پرتیراژ توسط تبلیغات جبهه و جنگ تهیه می‌شد و رزمندگان بدون هیچ‌گونه هزینه نامه‌های آن‌ها توسط پست و تلگراف ارسال می‌شد.

در ادامه سردار نائینی با اشاره موضوع کتاب تاریخ شفاهی سردار حسین باقری با عنوان «مخابرات غرب و شمالغرب» در مورد اهمیت و ویژگی آن مناطق گفت: خط مرزی ایران با عراق از جنوب و خط القعر اروند تا نقطه سه‌گانه مرز ایران، عراق و ترکیه در کوه دالمپرداغ ۱۶۱۰ کیلومتر است. پنج استان خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی قسمتی از این مرز را در برمی‌گیرند. دوسوم مرز و خطوط درگیری و پدافند ما در جبهه غرب و شمالغرب بود.

جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران ابتدائا در غرب و شمالغرب آغاز می‌شود

وی با بیان این‌که جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران ابتدائا در غرب و شمالغرب آغاز می‌شود، اظهار کرد: اولین درگیری‌ها در غرب است. از زمستان ۱۳۵۷ شاهد بحران در استان‌های هم‌جوار عراق به‌ویژه مناطق کردنشین، حمله به پادگان‌های ارتش و ژاندارمری در نقده، مهاباد، سردشت و سنندج و بمباران روستاهای مرزی شمال غرب هستیم.

رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس افزود: ۲۰ ماه قبل از شروع جنگ، یک جنگ تمام‌عیار برای بی‌ثبات‌سازی استان‌های هم‌مرز با عراق را داریم.

وی با اشاره به این‌که در شهریور ۱۳۵۹ ارتش عراق با سه سپاه، دوازده لشکر و ده تیپ مستقل وارد عمل می‌شود، عنوان کرد: سپاه یکم در جبهه شمالی با دو لشکر و سپاه دوم در جبهه میانی با پنج لشکر و سپاه سوم با پنج لشکر در خوزستان وارد عمل می‌شود.

سردار نائینی اظهار کرد: نفت شهر، سومار، نوسود، قصرشیرین و مهران در دو ماه اول جنگ به تصرف دشمن درمی‌آید و راه‌های ارتباطی مریوان، سردشت و پیرانشهر به عراق و ایران مسدود می‌شود.

اولین تجربه حضور در جبهه اکثر فرماندهان، جبهه غرب است

وی با بیان این‌که اولین تجربه حضور در جبهه اکثر فرماندهان در جبهه غرب است، گفت: سردار رحیم صفوی، شهید متوسلیان، شهید خرازی، شهید همت، همدانی، عباس کریمی و خیلی از شهدای بزرگ ما ابتدا در غرب و شمالغرب مسئولیت داشتند بعد وقتی استراتژی اصلی جنگ در جنوب شکل گرفت، به جبهه جنوب رفتند.

مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران با تأکید بر این‌که تنوع رویداد و داستان در جبهه غرب و شمالغرب زیاد است، درعین‌حال بیان کرد: متأسفانه تاکنون آثار ادبی و هنری قابل‌توجهی دراین‌باره منتشر نشده است.

وی با ابراز تأسف از این‌که در غرب و شمالغرب و در زمان جنگ غیر از سطح فرماندهان قرارگاه‌ها راوی نداشتیم که حوادث را با جزئیات ثبت و ضبط کند، اظهار کرد: اگر همه فرماندهان لحظه‌به‌لحظه نوشته بودند؛ اگر راوی برای تک‌تک پایگاه‌ها و شهرهای امنیتی مانند پاوه، جوانرود، کامیاران، بوکان، مریوان، سقز پیش‌بینی‌شده بود؛ اگر امکانات و نیروی انسانی کافی برای ثبت و ضبط در زمان جنگ وجود داشت، قطعاً از هر هفته مجاهدت در غرب و شمالغرب و کردستان یک کتاب قابل‌انتشار بود.

۴۰ هزار شهید در پنج استان مرزی با عراق

سردار نائینی با اشاره به این‌که ۷۰ درصد مرز با عراق مربوط به شمال غرب است، بیان کرد: ما در پنج استان مرزی با عراق یعنی استان‌های خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی حدود ۴۰ هزار شهید داشته‌ایم. مردم این استان‌ها هم در رزم نقش جدی و اولیه دارند و هم میزبان رزمندگان کل کشور هستند و هم هدف اول بمباران دشمن بودند. نقش نیروهای بومی و مردم غرب در قالب یگان‌های مختلف در دوران دفاع مقدس بسیار اهمیت دارد.

مشکلات در جبهه‌های غرب نسبت به سایر جبهه‌ها بیشتر بود

رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اظهار به این‌که مشکلات در جبهه‌های غرب نسبت به سایر جبهه‌ها بیشتر بود، تصریح کرد: راهبرد جنگ متمرکز بر جبهه جنوب بود، عمده امکانات و نیروها به جبهه جنوب می‌رفت و در غرب امکانات کافی نبود. کوهستانی بودن غرب و شمالغرب امکان مانور و عمل را کمتر می‌کرد.

وی با اشاره به این‌که در جبهه غرب و شمالغرب علاوه بر مقاومت با دشمن خارجی در داخل هم درگیر گروه‌های ضدانقلاب بودیم، گفت: در غرب و شمالغرب علاوه بر اینکه فرماندهان باید خط پدافندی طولانی اداره می‌کردند با آفند هم جبهه را فعال نگه می‌داشتند و همزمان درگیر مقابله با ضدانقلاب بودیم. بخشی از ظرفیت در داخل درگیر بود و مأموریت مقابله با شورش و پدافند داخلی را داشتیم.

رویکرد فرماندهان در غرب، فرهنگی اجتماعی بود

سردار نائینی رویکرد فرماندهان در غرب را فرهنگی اجتماعی برشمرد و اظهار کرد: همزمان سپاه کار فرهنگی و اجتماعی و مردمیاری در منطقه داشت. در زمان جنگ، در روستاهای مرزی گروه‌های جهادی فعال بودند. به لحاظ فرهنگی غرب و شمالغرب محروم بود. سازمان‌ها و دستگاه‌های فرهنگی در سال‌های انقلاب شکل نگرفته بود و کار فرهنگی بر عهده سپاه بود. نیروها طی مدت‌زمان طولانی‌تری در محیط کم‌تحرک و خسته‌کننده خطوط پدافندی و با امکانات کمتر باید می‌ماندند و با تأخیر جایگزین می‌شدند.

پشتیبانی هر رزمنده توسط حداقل ۵ نفر در حوزه‌های تخصصی مختلف در جنگ

وی با تأکید بر این‌که جنگ‌ نباید به رزمنده در خط خلاصه شود، یادآور شد: هر رزمنده توسط حداقل ۵ نفر در جنگ در حوزه‌های تخصصی پشتیبانی می‌شد. فرماندهی و هدایت جنگ و پیروزی‌ها هم بدون حوزه‌های تخصصی جنگ ممکن نبود.

مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران به تاریخ شفاهی اشاره کرد و گفت: ماهیت تاریخ شفاهی، هم ثبت و ضبط کارنامه بخش‌های مختلف جنگ است و هم تجربه نگاری و مستند کردن تجربیات عملی است. همزمان راوی و محقق به توصیف و چگونگی حوادث می‌پردازد. درواقع با تولید روایت معیار با تحریف جنگ هم مقابله می‌شود.

در رسته‌های تخصصی جنگ به نسبت فرماندهی و هدایت جنگ، خلأ اسنادی داریم

وی اظهار کرد: در رسته‌های تخصصی جنگ به نسبت فرماندهی و هدایت جنگ، خلأ اسنادی داریم. در کنار همه فرماندهان سپاه تا رده تیپ مستقل راوی حضور داشته ولی در کنار فرماندهان شاخص رسته‌های تخصصی متأسفانه راوی نداشته‌ایم تاریخ شفاهی فرماندهان واحدها و یگان‌های تخصصی قرارگاه‌ها در چند سال اخیر آغاز شده است.

سردار نائینی متذکر شد: ظرفیت بی‌نظیری حوزه‌های تخصصی برای تولید آثار ادبی و هنری دارند. صدها کتاب و آثار تلویزیونی و سینمایی می‌توان تولید کرد.

وی با تأکید بر این نکته که جنگ را نباید در خاطره رزمنده و تاریخ شفاهی فرمانده خلاصه کرد، گفت: فرماندهان نقش بی بدلیلی در طرح‌ریزی، تدبیر و هدایت جنگ داشتند. اما این جنگ را واحدهای تخصصی اطلاعات، عملیات، هوانیروز، یگان دریایی، هوایی، لجستیک، زرهی، توپخانه، مهندسی و جهاد سازندگی، بهداری و ش.م.ر، تبلیغات و عقیدتی و سیاسی، پدافند، ادوات و تخریب، آموزش و نیروی انسانی، مخابرات و جنگ الکترونیک در قرارگاه‌ها و یگان‌ها پشتیبانی کرد و بدون آن‌ها معنی نداشت.

۴۰ درصد تاریخ شفاهی مرکز مربوط به حوزه‌های تخصصی است

رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اشاره به نقش تعیین‌کننده واحدهای تخصصی در توفیقات فرماندهان و پیروزی رزمندگان‌ها در جنگ، اظهار کرد: امروز ۴۰ درصد تاریخ شفاهی این مرکز مربوط به حوزه‌های تخصصی است. حدود ۳۰۰ پروژه تحقیقاتی در حوزه‌های تخصصی توسط پژوهشگران در مرکز فعال است.

وی افزود: علاوه بر تاریخ شفاهی در ۲۰ حوزه تخصصی کتاب‌های شناسنامه و اطلس و کارنامه تعریف شده و بیش از ۶۰ درصد آن‌ها یا آماده انتشار یا پروژه فعال مرکز می‌باشد.

برگزاری تاریخ شفاهی ۱۳ نفر از فرماندهان شاخص مخابرات و جنگ الکترونیک

سردار نائینی با بیان این‌که تاکنون تاریخ شفاهی ۱۳ نفر از فرماندهان شاخص مخابرات و جنگ الکترونیک در دفاع مقدس در ۱۹۵ جلسه و ۴۵۰ ساعت برگزار شده است، در خصوص دیگر تألیفات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در حوزه مخابرات عنوان کرد: چهار اثر تاریخ شفاهی سرداران شیران نژاد، اسحاقی، مرحوم زارعی قبلاً انتشار یافته است. امروز هم آئین رونمایی کتاب تاریخ شفاهی سردار حسین باقری برگزار می‌شود.

وی افزود: علاوه بر کتب تاریخ شفاهی، در گروه مطالعات اجتماعی تألیف دو کتاب داستانی سردار مرحوم دکتر اصغر زارعی و سردار اسحاقی را در دست اقدام داریم. کتاب «حماسه امواج» نقش مخابرات در والفجر ۸ را قبلاً مرکز انتشار داده است. پروژه کتاب «اطلس مخابرات در دفاع مقدس» هم پایان یافته است و این در آستانه چاپ می‌باشد. کتاب کارنامه مخابرات سپاه در دوران دفاع مقدس هم تازه شروع شده و در حال پژوهش هست.

در ادامه مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران با بیان این‌که آشنایی بنده با سردار باقری از قرارگاه نجف است، یادآور شد: هر دو مسئول معاونت در دوره فرماندهی سردار مصطفی ایزدی بودیم. سردار حسین باقری، از مدیران ولایی، پرکار و پرتحرک، شجاع، متعهد و دارای ابتکار در کار بودند. مهم‌ترین ویژگی ایشان صمیمی بودن با نیروها بود.

وی افزود: بعد از جنگ هم از فرماندهان مؤثر در بخش‌های مختلف نیروهای مسلح، سازمان بسیج، ستاد کل و وزارت دفاع و صنعت کشور بودند.

سردار نائینی با اشاره به این‌که مجری کتاب تاریخ شفاهی سردار حسین باقری از همرزمان زمان جنگ ایشان است، اظهار کرد: سردار سعید الفتی مجری این کتاب بوده است ایشان هم راوی و هم مرکز را به‌خوبی می‌شناسد.