تقسیم ارث بین ورثه از نظر قانون چطور انجام میشود؟
در این صفحه در رابطه با تقسیم ارث بین ورثه از نظر قانون سخن خواهیم گفت و اطلاعات مفیدی در این باره به شما عزیزان ارائه خواهیم داد و اگر شما عزیزان قصد دارید در رابطه با موضوع تقسیم ارث، نحوه دریافت گواهی انحصار وراثت و فرآیندها و مراحل قانونی این موضوع اطلاعات مفیدی بدست آورید تا انتهای مطالب این صفحه با ما همراه باشید.
ارث، ترکه یا ماترک به چه معناست؟
ارث، ترکه و ماترک سه اصطلاح حقوقی هستند که به طور گستردهای در زمینه وراثت به کار میروند. این اصطلاحات به مجموع اموال، داراییها، بدهیها و حقوقی اشاره دارند که یک فرد پس از مرگ از خود به جای میگذارد. به عبارت دیگر، ترکه یا ماترک عبارت است از کلیه اموال و حقوق قابل انتقال به دیگری که متوفی پس از مرگ از خود به جای میگذارد، اعم از اموال منقول و غیرمنقول، مطالبات و بدهیها. ارث به بخشی از ترکه گفته میشود که بر اساس قوانین و مقررات وراثتی به وراث قانونی متوفی منتقل میشود.
در واقع، ارث سهم هر یک از وراث از ترکه متوفی است. بنابراین، ارث بخشی از ترکه است و ترکه شامل کلیه اموال و حقوق متوفی میشود. ماترک نیز همانند ترکه به معنای اموال و حقوق باقی مانده از متوفی است و گاهی به جای یکدیگر به کار میروند. در مجموع، میتوان گفت که ارث، بخشی از ترکه است که به وراث قانونی تعلق میگیرد و ترکه یا ماترک، مجموع کلیه اموال و حقوقی است که متوفی از خود به جای میگذارد.
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت
دریافت گواهی انحصار وراثت، فرآیندی قانونی است که پس از فوت فردی، برای تعیین ورثه قانونی و تقسیم اموال متوفی بین آنها صورت میگیرد. اولین گام در این مسیر، ثبت واقعه فوت در اداره ثبت احوال است. پس از اعلام فوت، شناسنامه متوفی باطل شده و گواهی فوت صادر میگردد. این گواهی، سند رسمی فوت فرد محسوب شده و مبنای انجام سایر مراحل قانونی خواهد بود. با صدور گواهی فوت، مالکیت کلیه اموال متوفی (ماترک) به طور قانونی به ورثه منتقل میشود.
چه افرادی میتوانند برای حصر وراثت تقاضا کنند؟
هر فردی که از حیث قانونی یا حقوقی در اموال و داراییهای باقیمانده از متوفی حقی داشته باشد، میتواند درخواست صدور گواهی انحصار وراثت نماید. این افراد عموماً وراث قانونی متوفی هستند که بر اساس قوانین ارث، سهم مشخصی از اموال متوفی به آنان تعلق میگیرد. علاوه بر وراث قانونی، سایر اشخاصی که به نحوی در ترکه متوفی ذینفع هستند نیز میتوانند درخواست مذکور را مطرح نمایند. این افراد شامل طلبکاران متوفی، وصی تعیین شده توسط متوفی، و افرادی که به دلایل قانونی دیگر در ترکه متوفی حق دارند، میشوند.
برای طرح درخواست حصر وراثت، باید دادخواستی کتبی تنظیم و به دادگاه صالح تسلیم شود. در این دادخواست، اطلاعات کاملی از جمله مشخصات متوفی، وراث متقاضی، میزان سهم هر یک از وراث، دلایل درخواست و سایر مدارک لازم باید ارائه گردد. دادگاه پس از بررسی درخواست و مدارک، نسبت به صدور گواهی انحصار وراثت اقدام مینماید. مدت زمان رسیدگی به پروندههای حصر وراثت بسته به عوامل مختلفی از جمله پیچیدگی پرونده، تعداد وراث و حجم کار دادگاه متفاوت است.
مدارک لازم برای انحصار وراثت
به صورت کلی مدارک لازم برای انحصار وراثت به دو دسته مدارک هویتی و مدارک مربوط به اموال تقسیم بندی میشوند که در ادامه زیر مجموعههای این دو دسته را نام بردیم:
مدارک هویتی:
مدارکی هویتی مربوط به انحصار وراثت به شرح ذیل است:
- شناسنامه و کارت ملی متوفی
- گواهی فوت متوفی
- شناسنامه و کارت ملی تمامی وراث
- عقدنامه یا سند ازدواج متوفی (در صورت وجود)
- کارت ملی همسر متوفی (در صورت وجود)
مدارک مربوط به اموال:
مدارک مربوط به اموال برای انحصار وراثت به شرح ذیل است:
- سند مالکیت املاک
- اسناد بانکی
- بیمه نامهها
- وصیتنامه (در صورت وجود)
- قبضهای پرداخت قبوض و مالیات (برای اثبات مالکیت)
سایر مدارک:
سایر مدارکی که بهتر است به همراه داشته باشید عبارتند از:
- استشهادیه محضری: این مدرک توسط دو شاهد معتمد تنظیم میشود و در آن به رابطه وراث با متوفی و صحت اطلاعات ارائه شده در دادخواست تاکید میشود.
- گواهی انحصار وراثت قبلی (در صورت وجود)
- دادخواست انحصار وراثت
- رسید پرداخت هزینه دادرسی
ترتیب تقسیم ارث پس از مرگ متوفی به چه صورت است؟
تقسیم ارث پس از فوت یک فرد، بر اساس قوانین مشخص و با توجه به روابط خانوادگی و میزان سهم هر یک از وراث انجام میشود. به طور کلی، ترتیب تقسیم ارث به این صورت است که ابتدا سهم همسر متوفی تعیین میشود. سپس سهم والدین متوفی و در نهایت سهم فرزندان او محاسبه میگردد.
محروم کردن ورثه از ارث طبق قانون
محروم کردن وراث از ارث، موضوعی است که در حقوق خانواده و ارث بسیار حائز اهمیت است. قانونگذار با هدف حفظ حقوق وراث و جلوگیری از سوء استفادههای احتمالی، محدودیتهایی را برای محروم کردن وراث از ارث تعیین کرده است. به طور کلی، محروم کردن کامل یک وارث از ارث به صورت مطلق امکانپذیر نیست.
هرچند، متوفی میتواند با استفاده از ابزارهای قانونی مانند وصیت، تا یک سوم از اموال خود را به شخص یا اشخاص خاصی تخصیص دهد و به این ترتیب، سهم وراث قانونی را کاهش دهد. در صورتی که متوفی در زمان حیات خود اقدام به محروم کردن وارثی از ارث نماید، وراث دیگر میتوانند با طرح دعوی حقوقی، نسبت به این امر اعتراض کنند.
بهترین راهکار برای انحصار وراثت
بهترین راهکار برای مسئله انحصار وراثت استفاده از خدمات یک وکیل باتجربه و متخصص دادگستری است. این وکیل میتواند به شما در رابطه با موضوع انحصار وراثت کمک برساند و به شما مشاوره حقوقی نیز بدهد. بنابراین اگر میخواهید برای این موضوع اقدام کنید بهتر است از وکیل کمک بگیرید!
جمع بندی
ما در مطالب این صفحه در رابطه با موضوع تقسیم ارث و انحصار وراثت سخن گفتیم و در این باره اطلاعات مفید حقوقی به شما عزیزان ارائه دادیم و اینک در انتها امیدواریم مطالب این صفحه برای شما مفید بوده باشد.