۹ تا از متداولترین انواع زخم و راه های درمان
زخم ها بر اساس علت وعمق دسته بندی می شوند. زخم های سطحی معمولاً با مراقبت های ساده در منزل مانند تمیز نگه داشتن زخم و استفاده از پماد آنتی بیوتیک، بهبود می یابند. اما زخم های عمیق تر ممکن است نیاز به بخیه یا جراحی داشته باشند. 9 تا از متداولترین انواع زخم و راه های درمان آن را با هم در ادامه بررسی می کنیم.
متداولترین انواع زخم و راه های درمان آن
زخم به معنی آسیب یا نقص در بافت بدن است که می تواند در اثر عوامل مختلفی مانند ضربه، فشار، مواد شیمیایی، گرما یا عفونت ایجاد شود. احتمال بروز این عارضه در هر قسمت از بدن وجود دارد. با 9 تا از متداولترین روش های درمان زخم آشنا می شویم.
1- زخم عروقی
این نوع زخم در اثر اختلال در جریان خون به اندام ها و بیماری های مختلفی مانند نارسایی وریدی، نارسایی شریانی و دیابت به وجود می آیند. درمان زخم عروقی به نوع، عمق و محل زخم بستگی دارد. درمان های رایج برای زخم های عروقی عبارتند از:
تست داپلر: یک روش تشخیصی غیرتهاجمی برای بررسی جریان خون در عروق و رگ ها که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا (فراصوت) انجام می شود.
بانداژهای فشاری: نوعی بانداژ کشی که برای اعمال فشار به قسمت های مختلف بدن، به خصوص اندام تحتانی، به کار می روند.
پانسمان زخم: بخش مهمی از فرایند درمان و ترمیم زخم است. پانسمان مناسب از زخم در برابر آلودگی و عفونت محافظت کرده و باعث ترمیم سریع تر آن می شود.
2- اسکار
اسکارها می توانند در اثر عوامل مختلفی مانند جراحی، آکنه، سوختگی، بریدگی و سایر آسیب های پوستی ایجاد شوند. درمان اسکار به عوامل مختلفی مانند علت ایجاد اسکار، نوع اسکار، مدت زمانی که از ایجاد آن گذشته، سن فردی که دچار اسکار شده و ... بستگی دارد.
از درمان های مهم اسکار می توان موارد زیر را در نظر گرفت:
درمان زخم با میکرونیدلینگ: یکی از روش های درمانی که در آن از سوزن های بسیار ریز برای ایجاد سوراخ های کوچک در پوست استفاده می شود.
ژل بلافیل جهت درمان اسکار: این ژل با ایجاد یک لایه محافظ روی اسکار، به حفظ رطوبت زخم و کاهش قرمزی و برجستگی آن کمک می کند.
درمان اسکار با لیزر: در این روش، از نور لیزر برای تحریک تولید کلاژن و الاستین در پوست استفاده می شود تا قرمزی، برجستگی و اندازه اسکار را کم کند.
درمان اسکار با سابسیژن: بهترین روش درمانی برای اسکارهای فرورفته، به خصوص اسکارهای آکنه که باعث آزاد شدن پوست و بالا آمدن اسکار شده و در نتیجه، ظاهر آن را زیباتر می کند.
3- زخم وریدی
زخم وریدی نوعی زخم باز و مزمن است که در اثر نارسایی وریدی بوده که در ناحیه ساق پا و روی مچ پا ایجاد می شود. این مشکل می تواند به دلیل واریس، لخته شدن خون یا سایر مشکلات وریدی باشد. زخم وریدی یکی از 9 تا از متداولترین انواع زخم بوده و راه های درمان آن عبارتند از:
درمان فشاری: استفاده از جوراب و بانداژهای فشاری می تواند به بهبود جریان خون در پاها و کمک به بهبودی زخم کمک کند.
دارو: داروهای آنتی بیوتیک، آسپرین و… برای درمان نارسایی وریدی، کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت تجویز می شود.
اسکلروتراپی: اسکلروتراپی برای درمان واریس های کوچک و متوسط و همچنین مویرگ های عنکبوتی (تلانژکتازی) بهترین کاربرد را دارد.
4- زخم شریانی
زخم شریانی نوعی زخم باز و مزمن است که در اثر نارسایی شریانی به وجود می آید. این نوع زخم معمولاً در ناحیه پاها بیشتر دیده می شود. دو نمونه از بهترین درمان های زخم شریانی عبارتند از:
آنژیوپلاستی: در این روش، با استفاده از یک بالون، انسداد شریان باز شده و جریان خون به اندام ها بالا می رود.
جراحی بای پس: با کمک این راه درمانی جراح یک مسیر جدید برای جریان خون به اندام ها ایجاد می کند.
5- زخم عفونی
زخم عفونی نوعی زخم است که به دلیل ورود میکروب ها به داخل زخم می تواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود و علائم مختلفی دارند. درمان زخم عفونی به شدت عفونت و شرایط بیمار بستگی دارد. درمان های رایج برای زخم عفونی عبارتند از:
تمیز کردن زخم: این نوع زخم ها را باید به طور مرتب با آب و صابون یا محلول های ضدعفونی کننده تمیز کرد.
پانسمان: زخم های عفونی را با پانسمان مناسب می پوشانند تا از ورود میکروب ها به داخل آن جلوگیری شود.
6- زخم جراحی
زخم جراحی برشی است که جراح در طی عمل جراحی روی پوست ایجاد می کند. این برش می تواند به دلایل مختلفی مانند جراحی ترمیمی، جراحی زیبایی یا جراحی اورژانسی ایجاد شود. بهترین راه برای درمان زخم جراحی شاید یکی از دو مورد زیر باشد:
درمان موضعی: استفاده از پمادها و کرم های آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت و کمک به بهبودی زخم می تواند موثر باشد.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): برای کاهش درد و تورم ممکن است NSAIDs تجویز شود.
7- زخم سوختگی
زخم سوختگی نوعی آسیب به پوست است که در اثر تماس با گرما، مواد شیمیایی، برق یا تابش ایجاد می شود. سوختگی ها می توانند درجات مختلفی از شدت داشته باشند. درمان زخم سوختگی به شدت سوختگی و شرایط بیمار بستگی دارد. بهترین درمان زخم سوختگی می تواند راهکارهای زیر باشد:
خنک کردن زخم: در اولین قدم، برای کاهش درد و تورم باید محل سوختگی را با آب خنک کنید.
درمان جای سوختگی با لیزر: لیزر درمانی یکی از روش های موثر برای درمان جای سوختگی است که قرمزی، تورم و اسکار ناشی از سوختگی را به حداقل می رساند.
8- زخم بستر
زخم بستر یا زخم فشاری، نوعی آسیب به پوست و بافت های زیرین است که در اثر فشار طولانی مدت به یک نقطه از بدن ایجاد می شود. این عارضه بیشتر در افراد سالمند و بیمارانی که به دلیل ناتوانی در حرکت، مجبور به نشستن یا دراز کشیدن طولانی مدت هستند، رخ می دهد.
از کاربردی ترین درمان ها برای زخم بستر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش فشار: در درمان زخم بستر، کاهش فشار از روی ناحیه آسیب دیده خیلی مهم است. این کار با تغییر وضعیت بیمار و استفاده از تشک و بالش های مخصوص انجام می شود.
درمان های جایگزین: برخی از آن ها مانند لیزر درمانی، طب سوزنی و درمان با امواج فراصوت می توانند برای بهبود زخم استفاده شوند.
9- زخم پای دیابتی
زخم پای دیابتی نوعی زخم باز و مزمن است که در افراد مبتلا به دیابت در ناحیه پا ایجاد می شود. این نوع زخم به دلیل آسیب عصبی و کاهش جریان خون در پاها ایجاد می شود. درمان زخم پای دیابتی به مرحله و شدت زخم بستگی دارد.
از بهترین درمان ها برای زخم پای دیابتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کنترل قند خون: بهترین راه درمان زخم پای دیابتی، کنترل قند خون است. این کار به جلوگیری از عفونت و کمک به بهبودی زخم کمک می کند.
کفش و جوراب های مخصوص: استفاده از کفش و جوراب های مخصوص می تواند باعث کاهش فشار از روی پاها و جلوگیری از ایجاد زخم جدید شود.
حال که با 9 تا از متداولترین انواع زخم و راه های درمان آن بیشتر آشنا شدیم می توانیم با آگاهی بیشتری از بیمار خود مراقبت کنیم.