احتمال حمله نظامی آمریکا به ایران چقدر است؟
یک کارشناس مسائل آمریکاگفت: اگر ایالات متحده به این جمع‌بندی برسد که راهی برای توافق با ایران وجود ندارد و در عین حال، حمله نظامی را کم‌هزینه ارزیابی کند، احتمال اقدام نظامی علیه ایران مطرح خواهد شد.
به گزارش 24 آنلاین، امیرعلی ابوالفتح در پاسخ به سوالی مبنی بر واکاوی مواضع اخیر دونالد ترامپ در واکنش به پاسخ ایران به نامه اخیرش گفت: در مورد واکنش ترامپ باید گفت که او اخیرا در پاسخ به پرسش یک خبرنگار تاکید کرد: «نامه‌نگاری‌ها را فراموش کنید.»
وی افزود که مذاکرات غیرمستقیم فرآیندی زمانبر است، اما معتقد است که ایران تمایل به مذاکرات مستقیم دارد. توجه داشته باشید او از طرف خود این مساله را مطرح نکرده است. مدعی شده که تصور می‌کند چنین تمایلی در ایران وجود دارد. به باور ابوالفتح تمامی قرائن و شواهد نشان می‌دهد که دولت آمریکا علاقه‌مند به مذاکرات مستقیم است، در حالی که ایران همچنان به گفت‌وگوهای غیرمستقیم اولویت می‌دهد. با این حال، نشانه‌ها و گزارش‌های غیررسمی منتشر شده از سوی برخی مقامات ایرانی حاکی از آن است که اگر روند مذاکرات غیرمستقیم به درستی پیش برود، تهران برای ورود به گفت‌وگوهای مستقیم مشکلی نخواهد داشت. شاید همین اظهارات، ترامپ را به این نتیجه رسانده که ایران نیز به مذاکرات مستقیم متمایل شده است.
پاین کارشناس مسائل آمریکا در ادامه گفت: در هر صورت، از دیدگاه من، بحث بر سر شیوه مذاکره-مستقیم یا غیرمستقیم-چالشی انحرافی است. آنچه اهمیت دارد، نتیجه مذاکرات است، نه شکل آن. روش مذاکره به خودی‌خود اصالت ندارد، هر چند که ترجیحات تهران و واشنگتن در این زمینه متفاوت است. با این حال، نباید منافع ملی را به این مساله گره زد، چراکه در نهایت آنچه تعیین‌کننده خواهد بود، خروجی مذاکرات است، نه نحوه انجام آن.
ابوالفتح در ادامه تاکید کرد: چنانچه تامین منافع کشور ایجاب کند، مذاکرات مستقیم نیز باید در دستور کار قرار گیرد. درگیر شدن در بحث‌های تکراری درباره شیوه مذاکره، به باور من، فاقد کارایی است و تمرکز اصلی باید بر شرایط طرفین، مطالبات ایران و آمریکا، حاشیه مانور موجود و سناریوهای پیش‌رو باشد. پرسش اساسی این است که تا چه اندازه می‌توان انتظار داشت که نتیجه‌ای مطلوب و در راستای منافع ملی از این مذاکرات حاصل شود.
این کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به سوال دیگری در باب احتمال ارایه تضمین‌هایی برای انجام مذاکرات مستقیم تهران با واشنگتن از سوی طرف مقابل گفت: در حال حاضر، مذاکرات در مرحله تعیین شیوه برگزاری قرار دارد. این مرحله شامل موضوعاتی مانند زمان و مکان آغاز گفت‌وگوها، ترکیب تیم‌های مذاکره‌کننده و محل اقامت هیات‌هاست، مسائلی که در نهایت، فرعی تلقی می‌شوند. این در حالی است که بحث «تضمین» ارتباط مستقیمی با محتوای مذاکرات دارد، هر چند که در عمل، هیچ تضمینی وجود ندارد، چراکه دونالد ترامپ حتی توافقی را که خود با مکزیک و کانادا امضا کرده بود، لغو کرد؛ چه رسد به ایران. بنابراین مساله کلیدی، نه تضمین، بلکه توازن میان امتیازات ارایه شده و دریافت شده توسط ایران است، یعنی میزان برابری میان آنچه آمریکا از ایران مطالبه می‌کند و آنچه در مقابل ارایه می‌دهد.
این کارشناس مسائل آمریکا در ادامه گفت‌وگویش با «اعتماد» خاطرنشان کرد: زمانی که این توازن برقرار باشد، طرفین رضایت بیشتری خواهند داشت و احتمال پایبندی به تعهدات افزایش می‌یابد. در غیر این صورت، هیچ سند، یادداشت یا مصوبه‌ای-نه از سوی کنگره آمریکا، نه شورای امنیت ملی و نه مجلس شورای اسلامی ایران-نمی‌تواند اجرای توافق را تضمین کند. تنها عامل موثر، رضایت متقابل طرفین از مفاد توافق است.
به باور ابوالفتح بنابراین در هر حال، ما هنوز به این مرحله نرسیده‌ایم و کشور درگیر تعیین شیوه مذاکرات است. اگر از این مرحله عبور کنیم، باید بررسی کرد که چه موضوعاتی قابلیت مذاکره دارند، در چه حوزه‌هایی امکان مانور وجود دارد، چه مسائلی می‌توانند محور گفت‌وگو باشند و چه مواردی به عنوان خطوط قرمز ایران تعریف شده‌اند. به همین دلیل، بحث «تضمین» در مراحل پایانی مذاکرات مطرح خواهد شد، نه در ابتدای مسیر.
این تحلیلگر مسائل آمریکا در پاسخ به دیگر سوال «اعتماد» مبنی بر معنا و پیام تغییر آرایش نظامی منطقه همزمان با دعوت به مذاکره از سوی واشنگتن گفت: به اعتقاد من، دولت آمریکا همزمان دو گزینه درگیری نظامی و مذاکره را مدنظر دارد و آرایش نظامی کنونی واشنگتن نیز با همین دو هدف انجام شده است.
ابوالفتح در ادامه تاکید کرد: در صورتی که مذاکرات به نتیجه مطلوب آمریکا برسد، احتمال ورود به فاز نظامی کاهش خواهد یافت. اما اگر ایالات متحده به این جمع‌بندی برسد که راهی برای توافق با ایران وجود ندارد و در عین حال، حمله نظامی را کم‌هزینه ارزیابی کند، احتمال اقدام نظامی علیه ایران مطرح خواهد شد.
به باور ابوالفتح آمریکا هم برای جنگ و هم برای مذاکره وارد منطقه شده و در همین راستا، بمب‌افکن‌های خود را مستقر کرده است. تفاوت دونالد ترامپ با سایر مقامات آمریکایی در این است که او به صورت آشکار اعلام می‌کند که صلح، مذاکره و توافق را از طریق قدرت و فشار به دست می‌آورد. در همین راستا، اعمال تعرفه‌های تجاری نیز قابل ارزیابی است؛ او مدعی است که با افزایش تعرفه‌ها، سایر کشورها را به پای میز مذاکره می‌کشاند.
این کارشناس مسائل آمریکا در ادامه گفت: در مورد ایران نیز رویکرد مشابهی دنبال می‌شود. نمی‌توان گفت که واشنگتن صرفا به دنبال درگیری نظامی است یا استقرار تجهیزات نظامی تنها با هدف نمایش قدرت صورت گرفته است. هر دو هدف باید در کنار یکدیگر تحلیل شوند، چراکه راهبرد کنونی آمریکا مبتنی بر ترکیب فشار نظامی و دیپلماتیک است.
