مجلس چاپ پول را تصویب کرد؟
طی روزهای گذشته، اختلافات دولت و مجلس بر سر افزایش بار مالی لایحه بودجه۱۴۰۳ بالا گرفته است.
به گزارش پایگاه خبری 24، درحالی‌که مجلس بر حمایت از اقشاری مانند کارمندان و بازنشستگان تاکید می‌کند، اما دولت نسبت به تشدید ناترازی بودجه و اثرات اقتصادی آن هشدار میدهد. نکته مهم این است که بزرگ شدن حفره کسری بودجه می‌تواند با اثرگذاری بر درصد تحقق بودجه در سال آینده به تشدید تورم دامن بزند. لایحه بودجه سال۱۴۰۳، مسیر پر فراز و نشیبی را تا رسیدن به صحن علنی مجلس طی کرد. ابتدا که پس از تقدیم به مجلس، کلیات آن رای نیاورد و بار دیگر به دولت ارجاع شد تا تغییرات لازم در آن اعمال شود.
عمده دلیل نمایندگان برای رد کلیات لایحه بودجه سال آینده نیز، مساله حقوق بازنشستگان بود. اما پس از آن دولت منابع لازم را برای این موضوع در نظر گرفت و لایحه بودجه به کمیسیون تلفیق رسید. هر سال در جریان بررسی لایحه بودجه۱۴۰۳ در کمیسیون تلفیق، تغییراتی در احکام و تبصره‌های بودجه به‌وجود می‌آید که دولت در برخی موارد به‌دلیل افزایش بار مالی نسبت به این تغییرات انتقاداتی را وارد می‌داند. حتی داوود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه طی ماه‌های گذشته دلیل کسری بودجه سال۱۴۰۲ را بیش‌برآوردی درآمدهای نفتی در مجلس عنوان کرد.
رشد ۶۰۰ هزارمیلیاردی؟
حال این مساله بار دیگر در جریان بررسی لایحه بودجه۱۴۰۳ در کمیسیون تلفیق تکرار شده است؛ به‌طوری‌که داوود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه اخیرا در نامه‌ای به مجلس از افزودن ۶۰۰هزارمیلیاردتومان ناترازی به لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق خبر داد و نسبت به این موضوع انتقاد کرد. همچنین سیداحسان خاندوزی تاکید کرد طی روزهای اخیر در جریان رسیدگی به لایحه دولت در کمیسیون تلفیق، برخی هزینه‌ها اضافه شد که موجب ناترازی و تشدید مشکلاتی است که دولت تلاش کرده بود تا با واقعی دیدن درآمدها و هزینه‌ها آنها را به حداقل برساند. به گفته او اصرار و تمرکز دولت در تدوین لایحه بودجه سال آینده بر این بوده که از ناحیه بودجه، ناترازی به اقتصاد کشور تحمیل نشود و اگر بناست هر مصوبه‌ای جایگزین پیشنهادهای دولت شود، باید منابع پایدار برای آن در نظر گرفته شود.
خاندوزی همچنین بیان اینکه دولت انتظار دارد صحن مجلس به بهبود تراز لایحه و جلوگیری از کسری و ناترازی کمک کند، ابراز امیدواری کرد که در جریان تصویب نهایی بودجه سال آینده کشور در صحن مجلس، این موارد برطرف شود تا کشور در سال۱۴۰۳ دچار کسری و ناترازی بودجه‌ای که مقدمه‌ای بر ناترازی در بخش‌های دیگر و تورم است، نشود. به گفته سخنگوی اقتصادی دولت، جلسه‌ای با حضور اعضای این کمیسیون در دولت برگزار شده است و اعتراض دولت به افزایش هزینه‌ها بدون منابع به آنها اعلام شد. بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت نیز روز گذشته در اظهاراتی ضمن تقاضا از مجلس برای همکاری خاطرنشان کرد که آمار نگران‌کننده‌ای از افزایش هزینه‌ها در بودجه۱۴۰۳ شنیده است و عدد ۳۰۰هزار میلیارد تومان و حتی دوبرابر این نیز مطرح است. روز گذشته نیز یک عضو کمیسیون تلفیق بودجه در مجلس از افزایش ۳۰۰همتی سقف اعتبارات لایحه بودجه۱۴۰۳ در کمیسیون تلفیق خبر داد.
مجلس به دنبال حمایت
با این حال روز گذشته، حاجی بابایی، رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه۱۴۰۳ در واکنش به انتقادات دولت، با تاکید بر اینکه مجلس به مشکل بازنشستگانی رسید که هیچ‌کس به حرفشان گوش نمی‌کرد، افزود: نه تنها ۳۰۰ هزار میلیارد تومان به بودجه و هزینه‌های دولت افزوده نشده، بلکه ۱۳۴همت با شفاف‌سازی درآمدهای دولت افزایش پیدا کرده است. به گفته او ۴۴همت در نفت و ۲۰همت در مالیات شفاف‌سازی شده، همچنین در رابطه با مالیات ارزش افزوده نیز شفاف‌سازی شده است.
خطر عدم تحقق بودجه
هرچند اعداد مختلفی از سوی دولت و مجلس مطرح می‌شود، اما برخی کارشناسان تاکید می‌کنند عدد واقعی بار مالی که توسط کمیسیون تلفیق به لایحه بودجه۱۴۰۳ افزوده شده، کمتر از ۱۰۰هزارمیلیاردتومان است. اگر عددی را که یک عضو کمیسیون تلفیق اعلام کرده است در نظر بگیریم و برای این بار مالی منابع با توجه به پیش‌بینی کسری ۳۰۰هزارمیلیاردتومان لایحه بودجه پیش از تغییر در کمیسیون تلفیق، کسری بودجه در سال آینده به ۶۰۰هزارمیلیاردتومان خواهد رسید. در چنین شرایطی بزرگ‌تر شدن حجم مصارف بودجه، امکان تحقق آن را پایین خواهد آورد و این کمبود منابع ممکن است باعث شود دولت از حجم مصارف پروژه‌های عمرانی بکاهد و این منابع را صرف بودجه جاری خود کند. همچنین این موضوع باعث می‌شود حفره کسری بودجه در آینده افزایش یابد که خود آثار مخربی بر اقتصاد دارد و می‌تواند به تورم دامن بزند.