روزنامه دولت: بورس ایران بزرگ‌ترین حامی خود را از دست داد
بالاخره استیضاح انجام شد و تبعات آن طبق پیش‌بینی‌های اکثر کارشناسان، یقه بورس را گرفت. در اولین روز پس از استیضاح وزیر اقتصاد، شاخص کل بورس 2.04 درصد و 57 هزار و 493 واحد فرو ریخت تا به 2 میلیون و 813 هزار و 454 واحد کاهش یابد. شاخص کل هم‌وزن نیز 13 هزار و 26 واحد و 2 درصد افت کرد و 91 درصد نمادها منفی شدند.
به گزارش 24 آنلاین، در روزی که شاخص کل و هم‌وزن بورس تهران بدترین عملکرد 12 روز اخیر خود را به ثبت رساندند، بیش از 1400 میلیارد تومان پول حقیقی نیز از بازار خارج شد.بازده شاخص کل نسبت به روز قبل 2 درصد کاهش داشته است، افتی که بیشترین کاهش روزانه شاخص کل از 27 بهمن بود.
در حال حاضر تنها مانع رشد بورس آن هم با تعدد اخبار مثبت، جو منفی حاصل از بدبینی فعالان بازار به آینده بازار سرمایه است. استیضاح در کمترین حالت خود این بدبینی و نااطمینانی را به بازار بازگرداند؛ نااطمینانی و اعتمادی که به‌سختی و پس از اتفاقات سال 1399 در بورس، با اقدامات دولت چهاردهم در حال محو شدن بود.
بورس ایران یکی از بزرگ‌ترین حامیان خود را از دست داد. در دوران همتی دو اقدام بسیار مهم و اساسی تأثیرگذار بر بازار سرمایه رخ داد؛ یکی موضوع خصوصی‌سازی و در رأس آنها ایران خودرو و دیگری موضوع نرخ ارز بود و به نظر برخی ها سرچشمه استیضاح وی نیز از مخالفان این دو اقدام اساسی نشأت می‌گیرد. همتی به جد پیگیر کاهش فاصله نرخ ارز در بازار آزاد و نرخ نیمایی بود.
اکنون فعالان بازار نگران این هستند که سیاست‌های دولت چهاردهم با رفتن همتی تغییر ریل داده و در مسیرهای دیگری قرار بگیرد؛ به هر حال شوک ناشی از این برکناری چند روزی ادامه خواهد داشت اما از آن مهم‌تر نگرانی از تغییر ریل است.
فعالان و کارشناسان بازار معتقدند که رفتن همتی هیچ چیز را تغییر نخواهد داد و مشکلات اقتصادی کشور فراتر از وجود یا عدم وجود یک فرد و یک مسئول است.
در همین زمینه حمید میرمعینی، کارشناس بورس به تشریح دلایل ریزش شاخص کل بورس پرداخت و اظهار کرد: «بازار سرمایه ما نسبت به متغیرهای سیاسی به عنوان مهم‌ترین عامل اثرگذار خیلی حساس است. به هر حال هم عوامل سیاسی داخلی و هم خارجی به عنوان مهم‌ترین و اصلی‌ترین متغیر بازیگر در بازار سرمایه همیشه نقش اساسی داشته‌اند.»
وی افزود: «به هر حال استیضاح آقای همتی به زعم فعالان بازار سرمایه خیلی مطلوب نبود و آقای همتی نه تنها برای بازار سرمایه بلکه برای کل اقتصاد تصمیمات مناسبی را گرفته بود. از سویی بحث قیمت‌گذاری دستوری را کاهش داده بود و همچنین سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز و مدیریت شناور نرخ ارز را پیش برد. در خصوص کسر بودجه نیز روش‌های مناسبی برای تأمین کسری بودجه اجرا کرده بود. همه این اقدامات برای حال و روز بازار سرمایه مناسب بود؛ ولی از طرفی هم ما به تازگی ریسک‌های جدی در مورد وضعیت فشار حداکثری تحریم‌ها را پیش رو داشتیم که روی نوسانات بازار خیلی اثرگذار بود.متأسفانه بازار سرمایه با این استیضاح و با معضل سیاست داخلی مقداری به مشکل خورد ولی به هر حال بازار سرمایه ما بازار پویایی است و وزن هرکدام از این متغیرها و اثرگذاری آنها را محاسبه می‌کند و تأثیر آنها را روی قیمت در نظر می‌گیرد. بنابراین افت و خیزهای ناشی از این رخداد تا یک محدوده‌ای ادامه دارد. بورس همیشه با این پویایی و با این تغییرات در این متغیرها، از متغیرهای سیاسی گرفته تا متغیرهای اقتصادی و... همراه بوده است ولی آن چیزی که مشخص است کارکرد اصلی است که بایستی باشد و در سایه ثبات و آرامش سیاسی بتواند در اقتصاد اثرگذار باشد و جریان نقدینگی را جذب کرده و تأمین مالی کند که به نظر می‌رسد با رفتن همتی مقداری در این زمینه به مشکل بخوریم.»
این کارشناس حوزه بورس اضافه کرد:« اقتصاد ما سال‌های سال است که تحت فشار شرایط سیاسی؛ از شرایط داخلی گرفته تا بین‌المللی قرار دارد؛ ولی واقعیت این است که بازار سرمایه همچنان پابرجاست. البته آن اثرگذاری که بایستی در اقتصاد داشته باشد، خیلی کمرنگ شده و سرمایه معمولاً جایی می‌رود که ریسکش کم و امنیت داشته باشد و حاشیه سود و بازدهی مناسب و مورد انتظار سرمایه‌گذار را تأمین کند. اکنون این بستر را نداریم و هرچه که هست و دارد اتفاق می‌افتد داخل خود بازار است؛ یعنی آن نهادهای مالی و سرمایه‌گذاری، اشخاص حقیقی و حقوقی فعالی هستند که داخل بازار هستند. پول جدیدی وارد بازار نمی‌شود و با این خطرها هم پول‌ها روز به روز از بورس خارج می‌شود.واقعیت این است که در تمام دنیا از بازار سرمایه به عنوان شاخص یا نماگر پیش‌نگر استفاده می‌شود. به هر حال سیاست بدون در نظر گرفتن منافع و به هر حال ضررهای اقتصادی اعمال می‌شود. به نظرم رویکرد دولت چهاردهم، رویکرد اصلاح و رویکرد استفاده از علم اقتصاد در جهت بهبود اوضاع است. این بر کسی پوشیده نیست بنابراین به نظرم احتمالاً نفر بعدی اگر وارد وزارت اقتصاد شود با همین رویکرد وارد می‌شود. دولت به هر حال سعی می‌کند که فرد شایسته دیگری که مشابه همتی باشد را معرفی کند ولی با توجه به اشرافی که دکتر همتی نسبت به مسائل اجرایی، اقتصادی و مالی داشت، مناسب‌ترین گزینه برای تصدی وزارت اقتصاد بود و جرأت و جسارت ایشان بود که موجب شد تا مشارکت‌های فعالان اقتصادی بیشتر شود؛ چراکه مشروعیت و مقبولیت سیاست‌گذاری وجود داشت.»
میرمعینی عنوان کرد: «متأسفانه در مسیر تحولی ایشان مقداری مقاومت‌ها و سنگ‌اندازی‌ها و مانع‌تراشی‌هایی از طرف گروه‌های قدرت و پشت پرده صورت گرفت؛ چراکه این سیاست‌گذاری‌ها به نفع‌شان نبود و همچنان معتقدم که بخش مهمی از این استیضاح از سوی کسانی پیگیری شد که منافع‌شان در تضاد با سیاست‌گذار‌های دکتر همتی بود. فکر می‌کنم که نفر جدید هم که وارد شود، اوایل ورود با محدودیت‌های خیلی زیادی مواجه خواهد شد. ساختارهای اقتصادی ما به‌شدت دارای ایرادهای فراوان از کسری بودجه گرفته تا ناترازی‌ها در تمام حوزه‌ها از نظام بانکی تا نظام تأمین انرژی و نظام صندوق‌های بازنشستگی تا نظام ارزی است و اینها محدودیت‌هایی هستند که هرکسی بیاید، خیلی سخت است که بتواند سیاست اثرگذاری داشته باشد و بتواند به‌خوبی و به‌درستی سیاست‌ها را به پیش ببرد.
متأسفانه اکنون دیگر از خدمات آقای همتی محروم هستیم و اما احتمالاً متصدی جدید وزارت اقتصاد هم همان رویکرد اصلاح و بازسازی مشکلات اقتصادی توسط دولت چهاردهم را پیش خواهد برد.»
در بازارهای موازی اما روز گذشته با کاهش نامحسوسی روبه‌رو بودیم و با وجود افزایش 0.48 درصدی اونس جهانی و رسیدن به رقم 2 هزار و 872 دلار، اما به واسطه کاهش 1.62 درصدی، نرخ دلار در بازار آزاد و معامله آن (تا ساعت16:30) به 90 هزار و 760 تومان، قیمت طلا و سکه نیز با کاهش 1.5 تا 2.5 درصدی مواجه شد.