غلامعلی خوشرو سفیر و نماینده دایم ایران در سازمان ملل در روزنامه اعتماد نوشت:

مذاکرات هسته‌ای بین جمهوری اسلامی ایران، چین، فرانسه، آلمان، انگلیس، امریکا، روسیه و اتحادیه اروپا پس از حدود ۲ سال مذاکرات فشرده در تاریخ ۲۳ تیر ماه ۱۳۹۴ به نتیجه رسید و توافق حاصله موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) چند روز بعد در تاریخ ۲۹ تیرماه ۱۳۹۴ به تایید شورای امنیت سازمان ملل متحد رسید.

براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، کلیه قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران لغو و فصل جدیدی در روابط فیمابین گشوده شد.

جمهوری اسلامی ایران هیچگاه قطعنامه‌های ظالمانه شورای امنیت که به بهانه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان وضع شده بود را به رسمیت نشناخته بود و همواره حتی در جریان مذاکرات هسته‌ای اصرار داشته تحریم‌های ناشی از آن قطعنامه‌ها غیرقانونی بوده و رنج بی‌دلیلی را بر ملت شریف ایران برپایه یک‌سری اتهامات دروغین تحمیل کرده است.

در عین حال، باید توجه داشت دولت‌های عضو سازمان ملل متحد برپایه تعهدات مندرج در منشور ملل متحد ملزم به رعایت قطعنامه‌های شورای امنیت هستند و همین امر روابط اقتصادی – تجاری دو جانبه جمهوری اسلامی ایران با دیگر دولت‌ها حتی برخی کشورهای همسایه را تحت تاثیر قرار داده بود.

هفت قطعنامه شورای امنیت شامل قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸)، ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) و ۲۲۲۴ (۲۰۱۵) با عنایت به بند اجرایی (آ) ۷ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در روز اجرای برجام یعنی تاریخ ۲۶ دی ۱۳۹۴ لغو شد.

لغو قطعنامه‌های مذکور علاوه بر لغو تحریم‌های اعمال شده از سوی شورای امنیت شامل تحریم‌ها و محدودیت‌های گسترده در حوزه‌های بانکی و مالی، بیمه و حمل و نقل، باعث شد ساختار نهادی تحریم‌ها که در قالب کمیته تحریم قطعنامه ۱۷۳۷، تیم نظارت بر تحریم‌ها و پانل کارشناسی ایجاد شده بود، منحل شود.

اعضای سازمان ملل متحد و اکثریت مطلق اعضای شورای امنیت تاکنون رویکرد بسیار مثبتی نسبت به برجام داشته‌اند که در قالب‌های متفاوتی از جمله در مواضع آنها در جلسات مختلف سازمان ملل متحد قابل مشاهده است.

شورای امنیت سازمان ملل هر ۶ ماه یک بار نشستی توجیهی در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و بررسی آخرین تحولات در این حوزه تشکیل می‌دهد که از روز اجرای برجام تاکنون ۳ نشست برگزار شده است. لازم به ذکر است براساس ترتیبات اجرایی موجود، دبیرکل سازمان ملل متحد، کمیسیون مشترک برجام و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش‌هایی از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام به شورای امنیت سازمان ملل ارایه می‌کنند.

این نشست‌ها و حواشی آن فرصت مناسبی جهت ارزیابی مواضع کشورها در قبال جمهوری اسلامی ایران به صورت عام و برجام به صورت خاص ایجاد می‌کند. مواضع کشورهای مختلف در شورای امنیت در نشست‌های مذکور حاکی از حمایت روز افزون اعضای سازمان ملل متحد و شورای امنیت از برجام است. در این میان، دولت جدید ایالات متحده تنها دولتی است که طی ماه‌های اخیر مواضعی علیه برجام اتخاذ و اعلام کرده است قصد بازبینی و بررسی مجدد آن را دارد. رییس‌جمهور و مقامات دولت جدید امریکا بارها به برجام حمله کرده و آن را یک توافق بد نامیده‌اند.

به نظر این دولت و نیز اکثریت جمهوریخواه کنگره ایران با برجام توانسته است اصل برنامه غنی‌سازی خود را حفظ کرده و با پذیرش محدودیت‌های موقتی نظیر تعداد سانتریفیوژها و مواد غنی شده در ظرف مدت کوتاهی هم خود را از قید کلیه تحریم‌ها رها کند و هم برنامه غنی‌سازی خود را به عنوان عضوی از ان‌پی‌تی بدون این محدویت‌ها ادامه دهد. به علاوه ایران با گسترش تعاملات سیاسی و اقتصادی پس از برجام به یک قدرت بلا منازع منطقه‌ای تبدیل می‌شود که از مشروعیت بین‌المللی نیز برخورداراست.

به همین دلیل نماینده دایم امریکا در سازمان ملل خانم نیکی هیلی می‌گوید ایران منشا تمام مشکلات منطقه است و ما بی‌صبرانه مشتاق تحریم ایران در شورای امنیت هستیم ولی چه کنیم که قدرت‌های دیگر به خصوص روسیه با هرگونه تحریم علیه ایران مخالفت می‌کند. تلاش‌های آن دولت برای مقابله با برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به بن‌بست رسیده است و همان‌گونه که در گزارش اخیر دبیرکل سازمان ملل متحد انعکاس یافته، هیچ اجماعی در این خصوص میان اعضای شورای امنیت وجود ندارد.

نماینده ایالات متحده در نشست اخیر شورای امنیت بار دیگر اتهامات نسنجیده‌ای را به جمهوری اسلامی ایران نسبت داد و بیان داشت در حال بازنگری سیاست خود در قبال ایران است.

در دومین سالگرد نهایی شدن برجام، برنامه هسته‌ای ایران مشروعیت بین‌المللی یافته و مورد حمایت جامعه بین‌المللی قرار دارد و عین حال، به عاملی جهت در انزوا قرار گرفتن ایالات متحده در صحن شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز بدل شده است.

این در حالی است که تمامی ۱۴ عضو شورای امنیت به علاوه نماینده اتحادیه اروپا به صورت یک صدا از توافق هسته‌ای حمایت کردند و خواهان تداوم اجرای آن شدند. دبیرکل ملل متحد نیز ضمن پشتیبانی از برجام، از همه طرف‌های برجام خواست از سخنان و اقدامات مخرب علیه این توافق تاریخی خودداری کنند؛ به گونه‌ای که همه طرف‌ها از منافع آن برخوردار شوند.