با وجود پیشرفت سریع فناوری و ارتباطات دیجیتالی گسترده، پیامک نقش مهمی در ارتباطات روزمره ما ایفا می‌کند. حتی با وجود گسترش پلتفرم‌های ارتباطی مختلف مانند برنامه‌های پیام‌رسانی فوری، رسانه‌های اجتماعی و ایمیل، پیامک همچنان یک وسیله ارتباطی قابل اعتماد و در دسترس برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان است. سادگی، فراگیر بودن و اثربخشی پیامک تضمین می‌کند که این ابزار ارتباطی بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما باقی مانده و خواهد ماند.

در این مطلب قرار است راجع‌به نقش پیامک در ارتباطات روزمره و ارسال اطلاعات فوری و ضروری صحبت کنیم. امیدوارم با خواندن این مطلب بتوانید کمی بیشتر درباره این ابزار ارتباطی موثر آگاهی کسب کنید.

سیر تاریخی و تکامل پیامک

تاریخچه پیامک به دهه 1980 باز می‌گردد. این ابزار ارتباطی قوی، تحولی در دنیای فناوری و ارتباطات بود و اولین بار در سال 1992 توسط فردی به نام بریت نیل پاپ وورس با متن «کریسمس مبارک» ارسال شد. این پیامک از یک کامپیوتر به یک گوشی موبایل اوربیتل 901 فرستاده شده بود. پس از آن هم اس ام اس به صورت تجاری در دسترس مردم قرار گرفت.

در سال 1381 شمسی هم پیامک در ایران مورد بهره‌برداری قرار گرفت و از همان سال به بعد مردم ازآن به عنوان یک ابزار ارتباطی و سرگرمی استفاده کردند. تا جایی که در سال 1387 روزانه حدود 20 میلیون پیامک در ایران از اپراتورهای تلفن همراه فرستاده می‌شد.

خدمات ارسال پیامک به صورت تجاری و انبوه نیز، از سال 1384 در ایران شروع شد.

نقش پیامک در ارتباطات روزمره

حتما همه ما روزانه پیامک‌های مختلفی را دریافت و ارسال می‌کنیم و این اس ام اس‌ها به جزئی از زندگی ما تبدیل شده‌اند. در این قسمت از مطلب می‌خواهیم نقش پیامک و دلایل پررنگ بودن این نقش را در زندگی و ارتباطات روزمره بررسی کنیم.

دسترسی و فراگیر بودن

یکی از دلایل ماندگاری پیامک، قابلیت دسترسی گسترده و فراگیر بودن آن است. برخلاف بسیاری از برنامه‌های ارتباطی مدرن که به تلفن هوشمند و اتصال اینترنت نیاز دارند، پیامک را می‌توان در هر تلفن همراه، صرف نظر از سیستم عامل یا جدید و قدیمی بودن آن، استفاده کرد.

همین دسترسی گسترده باعث می‌شود پیامک به یک ابزار ارتباطی ارزشمند تبدیل شود. به‌خصوص در مناطقی که دسترسی به اینترنت محدود و داشتن گوشی هوشمند ممنوع است. در بسیاری از نقاط جهان، پیامک مطمئن‌ترین شکل ارتباط است و می‌تواند شکاف دیجیتالی بین دستگاه‌ها را پر کند. به زبان ساده‌تر، حتی افرادی که گوشی هوشمند و دسترسی به اینترنت ندارند هم می‌توانند از آن استفاده و با افراد دیگر در ارتباط باشند.

ارتباط سریع

ارسال و دریافت پیامک بسیار سریع است و از این نظر می‌تواند یک ابزار ارتباطی سریع در نظر گرفته شود. همین نکته باعث می‌شود در ارتباطات روزمره و یا حتی در مواقع بحرانی، بهترین ابزار برای برقراری ارتباط باشد.

کاربردهای متفاوت

در پاراگراف‌های قبلی به در دسترس بودن پیامک اشاره کردیم. اما یکی دیگر از ویژگی‌های فراگیر بودن اس ام اس این است که در جاهای مختلف و برای اهداف متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استفاده شخصی از پیامک

برای بسیاری از افراد پیامک یک راه سریع و در دسترس برای حفظ ارتباط با دوستان و خانواده محسوب می‌شود. هماهنگی برنامه‌های خانوادگی یا دوستانه، ارتباط لحظه‌ای، تبریک مناسبت‌های خاص و غیره، همگی استفاده‌های شخصی از پیامک هستند که با وجود پیام‌رسان‌ها، هنوز پابرجا و پرکاربرد است.

استفاده درون سازمانی

بسیاری از کسب و کارها از پیامک برای ارتباط با پرسنل و کارمندان استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، یادآوری‌های قرار ملاقات و جلسات، خدمات مربوط به مرخصی و ساعات کاری، اطلاعات دستمزد و حسابداری و غیره به دلیل نرخ باز بودن بالا و ماهیت فوری، اغلب از طریق پیامک ارسال می‌شوند. برخلاف ایمیل‌ که ممکن است نادیده گرفته شود یا در فیلترهای هرزنامه گم شود، اس ام اس‌ها معمولاً در عرض چند دقیقه پس از دریافت خوانده می‌شوند.

بازاریابی و تبلیغات

طیف گسترده‌ای از شرکت‌های بزرگ و کوچک، مشاغل دولتی و آزاد و مشاغل خانگی، از پیامک به عنوان یک ابزار تبلیغاتی استفاده می‌کنند. این سازمان‌ها می‌دانند که با استفاده از پیامک می‌توانند به صورت بهینه بازاریابی کنند. زیرا پیامک هزینه کمی نسبت به سایر ابزارهای تبلیغاتی مانند بیلبورد و تبلیغات تلوزیونی دارد. همچنین نرخ باز شدن، نرخ تبدیل و نرخ تعامل آن از ایمیل و حتی شبکه‌های اجتماعی بیشتر است.

سازمان‌ها و شرکت‌ها برای استفاده از تبلیغات پیامکی، نمی‌توانند از سیم‌کارت‌های معمولی استفاده کنند. بلکه کسب‌وکارها برای ارسال پیامک انبوه و تکی به مشتریان و کاربران خود باید از یک سامانه پیامکی استفاده کنند.

احراز هویت و امنیت

یکی دیگر از کاربردهای متنوع پیامک، تاثیر آن در امنیت مالی و سایبری افراد است. این ابزار ارتباطی معمولا به عنوان یک قسمت از احراز هویت دو مرحله‌ای به کار می‌رود و امنیت حساب بانکی، حساب‌های شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها را بالا می‌برد.

نقش پیامک در تعاملات اجتماعی

ظهور پیام کوتاه در دهه 90 میلادی، تاثیر گسترده‌ای بر نحوه تعاملات اجتماعی افراد گذاشت. تا پیش از آن افراد بیشتر روی تلفن و ایمیل در فعالیت‌های تجاری و تلفن در ارتباطات روزمره تمرکز داشتند. بنابراین خبری از این نوع از ارتباط سریع و بی‌درنگی که امروز می‌شناسیم نبود. این نوع از ارتباطات باعث بروز یک فرهنگ ارتباط دائمی و همواره در دسترس بودن شده است. این نکته، پیامدهای منفی و مثبتی دارد که در پاراگراف‌های قبلی به تاثیرات مثبت آن پرداختیم. اما ممکن است برخی از مردم از همیشه در دسترس بودن و حتی توقع اینکه باید همیشه در دسترس باشند خسته و دل‌زده شوند. همین نکته ممکن است باعث استرس و خمودگی در فضای کار و ارتباطات شخصی شود.

چالش‌ها و محدودیت‌های پیامک

گفتیم که پیامک یک ابزار فوق‌العاده برای ارتباطات سریع و گسترده و البته بازاریابی و تبلیغات است. اما این ابزار هم چالش‌ها و محدودیت‌های خاص خودش را دارد. اولین محدودیت آن، محدودیت تعداد کاراکتر است. البته که 70 کاراکتر فارسی و 160 کاراکتر انگلیسی در پیام‌های روزمره و تجاری کافی است؛ اما برای انتقال مفاهیم پیچیده و اطلاعات زیاد اصلا به کار نمی‌آید. همچنین پیامک فقط متنی است و توانایی ارسال فیلم، عکس و صدا را ندارد و بنابراین از نظر جذابیت و سرگرمی بازی را به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها می‌بازد.

نقش پیامک در ارسال اطلاعات فوری

حالا که با نقش پیامک در ارتباطات روزمره آشنا شدیم، بهتر است به سراغ قابلیت‌ها و کاربردهای دیگر این ابزار، یعنی ارسال اطلاعات فوری برویم. شرکت‌ها، افراد و به‌خصوص سازمان‌های دولتی، از این نقش پررنگ به خوبی استفاده کرده‌اند. در ادامه چند سازمان بزرگ که از پیامک به عنوان ابزاری برای پیام‌رسانی فوری استفاده می‌کنند را بررسی می‌کنیم.

سازمان‌ها و شرکت‌ها

شرکت‌های بزرگ در مواقع ضروری برای کاربران و پرسنل خود پیامک اطلاع‌رسانی ارسال می‌کنند. مثلا زمانی که سیستم آن‌ها به مشکل و اختلالی می‌خورد، به کاربران خود پیامک اطلاع‌رسانی می‌فرستند و آنان را در جریان می‌گذارند. این سازمان‌ها هم برای ارسال اطلاعات فوری از سامانه پیامکی برای ارسال پیامک انبوه اطلاع‌رسانی استفاده می‌کنند.

پلیس فتا

یکی از سازمان‌های بزرگ کشور که برای ارسال اطلاعات فوری از پیامک استفاده می‌کند، پلیس فتا است. این سازمان بیشتر هشدارهایی درباره امنیت سایبری، کلیک نکردن روی لینک‌ها مشکوک و غیره تمرکز می‌کند و سعی دارد با ارسال پیامک آگاهی جامعه را بالا برده و از بروز جرائم سایبری جلوگیری کند.

ستاد بحران

در مواقع ضروری مانند سیل، آب‌گرفتگی، قطعی برق گسترده و غیره برای افراد ساکن در یک منطقه پیامک ارسال می‌کند. این نوع از پیامک‌ها نیز بیشتر حالت هشدار و اطلاع‌رسانی دارند و اگر به موقع ارسال شوند، می‌تواند باعث جلوگیری از ضرر مالی و جانی شود.

بانک‌ها و موسسات مالی

قطعا یکی از پیامک‌هایی که همه با دیدن آن خوشحال می‌شوند، پیامک تبریک تولد نیست. بلکه پیامک‌های بانکی برای واریز به حساب است. اس ام اس‌هایی که برای برداشت، واریز، دریافت رمز دوم و غیره از طرف موسسه‌های مالی برای افراد ارسال می‌شوند، یکی دیگر از کاربردها و نقش‌های پیامک در ارسال اطلاعات فوری است.

وزارت بهداشت

یکی دیگر از سازمان‌هایی که برای اطلاعات و اخبار فوری از پیامک انبوه استفاده می‌کند، وزارت بهداشت و درمان کشور است. این سازمان در زمان اوج‌گیری ویروس کرونا در بازه‌های زمانی مختلف به افراد هشدارهایی درباره ویروس داده و همچنین روش‌های جلوگیری از ابتلا به بیماری را به افراد آموزش می‌داد.

نتیجه‌گیری

در این مطلب خواندیم که از زمان پیدایش فناوری ارسال و دریافت پیامک، چه تغییرات و تاثیراتی در زندگی روزمره ما داشته است و چگونه با استفاده از آن می‌توان اطلاعات فوری را ارسال و دریافت کرد. همچنین فهمیدیم که استفاده‌های متفاوتی از این ابزار ارتباطی می‌شود. مثلا افراد عادی با داشتن یک گوشی و سیم‌کارت می‌توانند برای ارسال ارتباطات از آن استفاده کنند و سازمان‌ها و کسب‌وکارها با استفاده از یک سامانه پیامکی، می‌توانند برای پیش‌برد اهداف بازاریابی و تبلیغاتی خود از پیامک بهره ببرند.